Kürt Tarihi’nin 27. sayısı bir yandan geçen sayıda yer alan dengbêjlik dosyasını devam ettiriyor bir yandan da Kürtleri ve Kürdistan’ı alakadar eden çeşitli mevzulardaki kıymetli yazılara ev sahipliği ediyor.
Kürt dili, Kürt etnografyası ve Kürt folklorü gibi önemli alanlarda büyük emek vermiş Mela Mehmûdê Bazîdî’nin yaşamı ve eserlerini inceleyen bir makaleyi bu sayının kapağına taşıdık. Murad Celalî’nin yazısı kapsamlı bir Mela Mehmûdê Bazîdî biyografisi sunuyor.
Derginin en velüt yazarlarından Rohat Alakom yine tarihçilik-dedektiflik melezi bir yazı kaleme aldı. İsveç’te Kürtlere ve Kürdistan’a dair yazılı ne varsa merakla peşine düşen Alakom bu kez de 27 Mayıs darbesinin cumhurbaşkanı Cemal Gürsel’e atfedilen Kürtlere dönük soykırım tehdidinin ardındaki esrarı ortaya çıkarıyor. Alakom’un çalışması söz konusu tehdidin hem içeriğinin hep aktarılageldiği gibi olmadığını hem de müellifinin Cemal Gürsel değil, Albay Sami Küçük olduğunu ortaya çıkarıyor.
“Boris James’in “İmparatorlukların Gölgesinde: 13. Yüzyılda Kürdistan’ın Oluşumu” başlıklı kıymetli çalışması Kürdistan tarihinin az bilinen bir devrine, 13 ve 14. yüzyıllara odaklanıyor. James, hem Kürdistan’ın bir siyasi birim olarak tebellür edişini hem de Kürtlerin imparatorluklar arasında özerklik kazanmalarının hikayesini anlatıyor.
Derginin bir başka verimli yazarı Mesud Serfiraz da Kürt entelektüellerinin 20. yüzyıl başındaki serüvenlerine odaklanan yazılarına devam ediyor. Serfiraz bu sayıdaki yazısında Bedirxan kardeşlerin Osmanlı’nın son döneminde müellifliğini yaptıkları ve çevirdikleri eserleri tanıtıyor ve bu eserler üzerinden Bedirxan kardeşlerin düşünce yapısını tasvir ediyor.
Bu sayıda bir de eleştiri yazısı var. Tahir Baykuşak Fırat Aydınkaya’nın Ermeni Soykırımı ve Kürtler bahsiyle ilgili Agos ve Kürt Tarihi’nde yayımlanan yazılarına dair epey kapsamlı ve biraz da sert bir eleştiri yazdı. Verimli bir tartışmaya vesile olmasını ümit edelim.
Kürt Tarihi’nin 26. sayısının tümüne yayılan Kürdistan’da sözlü gelenek ve dengbêjlik dosyası bu sayıda da devam ediyor. Editörlüğünü Wendy Hamelink’in yaptığı dosyadan bu sayıya taşan üç yazı var. Fırat Taş “Bir sözlü gelenek olarak dengbêjlik ve tarih anlatımı” başlıklı yazısında dengbêjlik ve sözlü tarihe dair kuramsal çerçeve çiziyor.
Serdar Öztürk dengbêj Şakiro’yu Kürtçe yazdı. Martin Greve ise Dersim’li ozan Ali Baran’la hem müzik hem de Dersim’e dair etraflı söyleşi yaptı.
Son olarak Engin Emre Değer, Ramazan Pertev’in editörlüğünü yaptığı Edebiyata Kurdî ya Gelêrî (Kürt Anonim Edebiyatı) adlı kitabı tanıtıyor.
28. sayıda ve daha iyi zamanlarda buluşmak üzere.
MESUT YEĞEN
***
27. SAYI İÇİNDEKİLER
Yaşamı ve Eserleriyle Mela Mehmûdê Bazîdî
MURAD CELALÎ
Kürt TarihYazımına Bir Katkı: Kürtleri Tehdit Eden Gürsel mi, Küçük mü?
ROHAT ALAKOM
İmparatorlukların Gölgesinde: 13. Yüzyılda Kürdistan’ın Oluşumu
BORIS JAMES
Bedirxanî Kardeşlerin İlk Dönem Eserleri ve Düşünce Yapısı
MESÛD SERFIRAZ
Bir Sözlü Gelenek Olarak Dengbêjlik ve Tarih Anlatimi
FIRAT TAŞ
“Kewê Rebat” Dengbêj Şakiro
SERDAR ÖZTÜRK
Ali Baran ile Söyleşi
Söyleşi: MARTIN GREVE
Ermeni Soykırımını Kürt Basını Üzerinden Okumak
TAHIR BAYKUŞAK
Edebiyata Kurdî ya Gelêrî Kitabı Üzerine
ENGİN EMRE DEĞER
